حکمت علوي




از موسي بن جعفر از پدر بزرگوارشان از جد بزرگوارشان از علي بن الحسين (عليه السلام) از پدر گراميشان روايت شده که فرمودند: روزي اميرالمومنين (عليه السلام) به همراه اصحاب خود در مسجد نشسته بودند... [در همين حين]، زيد بن صوحان عبدي عرض کرد: يا اميرالمومنين، کدام سلطان قوت و قدرتش بيشتر است؟ فرمود: مرگ.
عرض کرد: کدام چيز ذلتش بيشتر است؟ فرمود: حرص بر جمع کردن مال دنيا.
عرض کرد: کدام فقر از همه سخت‌تر است؟ فرمود: کفر بعد از ايمان.
عرض کرد: کدام دعوت از همه گمراه کننده تر است؟ فرمود: کسي که مردم را به آنچه خود ندارد فرا مي‌خواند.
عرض کرد: کدام عمل افضل است؟ فرمود: تقوي.
عرض کرد: کدام عمل رستگار کننده تر است؟ فرمود: طلب کردن آنچه نزد خداوند است.
عرض کرد: کدام همنشين از همه بدتر است؟ فرمود: آنکه گناهان را نزد انسان زيبا جلوه دهد.
عرض کرد: کدام يک از مردم شقاوتي بيشتر دارد؟ فرمود: کسي که دين خود را به دنياي ديگران بفروشد.
عرض کرد: کدام شخص از همه نيرومند‌تر است؟ فرمود: آنکه بردباريش بيشتر باشد.
عرض کرد: کدام شخص از همه بخيل‌تر است؟ فرمود: آنکه از راه حرام مالي بدست مي‌آورد.
عرض کرد: کدام شخص از همه زرنگتر است؟ فرمود: آنکه هدايتش را از گمراهيش تشخيص دهد، پس بسوي هدايتش گرايش يابد.
عرض کرد: چه کسي شايسته‌تر است تا بين مردم داوري کند؟ فرمود: آنکه خشمگين نشود.
عرض کرد: کدام شخص ثبات راي بيشتري دارد؟ فرمود: آنکه مردم او را به خودش و دنيا نيز با زرق و برق خود او را فريب ندهند.
عرض کرد: کدام شخص نادان‌تر است؟ فرمود: کسي که فريب دنيا را بخورد در حاليکه دگرگوني احوال آنرا مي‌بيند.
عرض کرد: چه کسي حسرتش بيشتر است؟ فرمود: آن که دنيا و آخرت را تحريم کند که اين زيان آشکار است.
عرض کرد: کدام شخص نابيناست؟ فرمود: آنکه براي خدا عملي انجام نداده و از خدا انتظار پاداش داشته باشد.
عرض کرد: کدام قناعت افضل است؟ فرمود: کسي که به آنچه خداوند به او داده قناعت کند.
عرض کرد: کدام مصيبت شديدتر است؟ فرمود: مصائب در امور دين.
عرض کرد: کدام عمل نزد خداوند محبوب‌تر است؟ فرمود: انتظار فرج.
عرض کرد: چه کسي نزد خداوند برتر است؟ فرمود: آنکه بيشتر از خدا مي‌ترسد، و تقوي و زهد بيشتري دارد.
عرض کرد: کدام سخن نزد خداوند برتر است؟ فرمود: زياد به ياد خدا بودن و تضرع به درگاه او بوسيله دعا.
عرض کرد: کدام گفتار از همه صحيح‌تر است؟ فرمود: گواهي به يگانگي خداوند دادن.
عرض کرد: کدام عمل نزد خدا بزرگتر است؟ فرمود: تسليم در برابر او و پرهيزکاري و ورع.
عرض کرد: کدام يک از مردم راستگوتر است؟ فرمود: آنکه در ميدان جنگ راست بگويد.

«برگرفته از کتاب "من لا يحضره الفقيه"، جلد 4، صفحه 381، تاليف شيخ صدوق