سلام. نرفته بودم که حالا بگم برگشتم اما با توجه به شرایط موجود، فکر کردم مدتی سکوت کنم بهتره تا فضای وبلاگ از بعضی اظهار نظرهای شخصی مصون بمونه ضمن اینکه قرار بود در ادامه‌ی مباحث قبلی آفات زبان به صفت دروغ بپردازیم که حساسیتهای خاص خودش رو داشت اما امشب شب بعثت رسولی است که برای تکمیل اخلاق مبعوث شده است. لذا تصمیم گرفتم این سکوت رو بشکنم. مبعث رسول اکرم(ص) در ماه رجب، ماه امیرالمؤمنین و ماه زیارتی سیدالشهداء و افضل اعمال امشب و امروز زیارت امیرالمؤمنین.
قال الباقر علیه السلام: اِنَّ اللهَ عَزَّوَجلّ جَعَل للشَّرّ اَقفالا وَ جَعَل مَفاتیحَ تِلکَ الاقْفالِ الشَّراب وَ الکَذِبُ شرُّ مِنَ الشّراب. حضرت باقر علیه السلام میفرمایند خداوند برای بدیها قفلهایی قرارداد که کلید بازگشایی آنها شراب است و دروغ از شراب بدتر است.(اصول کافی جلد2 صفحه338)
بعد از غیبت که در اینجامطالب مربوط بهش رو نوشتیم، دروغ از شایعترین گناهان زبان هست که همیشه جامعه ازش متضرر شده. دروغ از دو بعد اخلاقی و فقهی بررسی میشه برای همین هم علمای اخلاق درموردش بحث کردند و هم فقها. انشاءالله در چند پست به بررسی تعریف دروغ، اقسام دروغ، نظر شرع و عقل درباره‌ی دروغ، ریشه های دروغ و در نهایت راههای درمان دروغ میپردازم.
دروغ در زبان عربی به "کذب" ، "افتراء" و "افک" خوانده میشه و درکل به معنای خبر مخالف واقعیت به کار میره که در مقابل راستی و صدق هست. توجه به این نکته ضروریه که صدق و کذب در اصل صفت خبر هستند و گوینده به اعتبار این خبرها صفت دروغگویی یا راستگویی رو به خودش اختصاص میده.
در مورد انواع دروغ هم بنابه نوع متفاوت نگرش فقها و علمای اخلاق، هرکدوم مواردی رو ذکر کردند. فقها به ظاهر رفتارها نظر دارند و سعی در یافتن احکام برای رفتارها هستند لذا انواع دروغ رو اینچنین بیان میکنند: هرگونه خبر رسانی بر خلاف واقعیت دروغ محسوب میشود، خواه با خارج کردن صوت از دهان بصورت گفتار باشد یا با اشاره کردن با سر و دست و چشم یا با نوشتن و نقش کردن مطالب غیر واقع. در مقابل این سه نوع، علمای اخلاق با توجه داشتن به باطن اعمال 6 نوع دروغ رو مطرح میکنند: 1- دروغ در گفتار 2- دروغ در نیت 3- دروغ در عزم 4- دروغ در وفا به عزم 5- دروغ در اعمال 6- دروغ در مقامات دین. انشاءالله در پست بعد اقسام دروغ رو بیشتر شرح خواهم داد. اللهم عجل لولیک الفرج و العافیة و النصر و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و شیعته و المستشهدین بین یدیه
پ.ن.1: رجب ماهی عظیم بود که گذشت و چند صباحی بیش از آن باقی نمانده است. مقایسه‌ای بین امسال و سال گذشته انجام دهیم و ببینیم چه بدست آورده‌ایم و چه گم کرده‌ایم؟ امتحانات در این سال زیاد بود و بسی سخت... به گمانم ملاکهایمان را هم گم کرده‌ایم. امیرالمؤمنین صراط مستقیم است، روش ایشان، سنت ایشان ملاک تصمیم است نه حرفهای زید و عمر! پ.ن.2: صائب تبریزی میفرماید: با زاهدان خشک مگو حرف حق بلند ... منصور را ببین که چه از دار میکشد! پ.ن.3: در این ماه زیارتی سیدالشهداء، ماه امیرالمؤمنین دلم نیومد این نوای وبلاگ رو براتون نذارم. خودم به خانه، دل در نجف و قافیه مرا دوباره هوایی کربلا کرده...
من از نامزد تو بدم میاد چون دروغ میگه! نامزد تو که بدتره که طرفداراش اون ریختی هستند. به نامزدم چه ربطی داره؟ این همه آدم خوب هم دورش هستند. نههههههه قبلا رفته بودم سبزی بخرم توی روزنامه ی زیرش نوشته بود که اینجوری شده. خب از مال تو که بهتره فکر میکنه مردم هیچی نمیفهمند آمار میده! آمارهاش همه درسته مگه ندیدی از همه بیشتر زحمت کشیده. آره دیدم از وزیر باسواتش! خب توی یک تابلوی سفید دوتا دونه نقطه ی سیاه تابلو میشه وای به حال روزی که همه ی تابلو سیاه باشه... این قصه ادامه دارد...
در روایت داریم که پیامبر(ص) وارد مسجد شدند و دیدند گروهی نشسته و در حال بحث و جدل هستند(منظورشان وارد کردن ایراد به طرف مقابل بود) پیامبر چنان ناراحت و عصبانی شدند که تا کنون مانند آن، عصبانیتِ حضرت دیده نشده بودند. نام این کار که یکی دیگر از آفات زبان است در نزد علمای اخلاق مراء میباشد. رسول اکرم(ص) میفرمایند: اَورَعُ النّاسِ مَن تَرَکَ المِراء وَ اِن کانَ مُحِقّا. پرهیزکارترین مردم کسی است که مراء را ترک کند اگرچه حق با اوباشد(مستدرک جلد9 صفحه75) انسان وقتی میبیند گوینده‌ای در گفتارش اشتباه میکند به او تذکر میدهد و اگر قبول نکرد و وارد جنگ لفظی شد، اگر این بحث را ترک کند از تقوای بالایی برخوردار است. امام صادق(ع) میفرمایند: مراء دردی بسیار سخت است و ویژگی بدتر از آن در انسان نیست. مراء خلق و خوی شیطان است و خویشاوند او. هیچ کس در هیچ حالی مراء نمیکند مگر آنکه از خودش و دیگران ناآگاه و از حقایق دین محروم باشد.(مستدرک صفحه73) بزرگان اخلاق ریشه‌های درونی این رذیله اخلاقی را عواملی مانند حب مقام و مال ، تکبر، حسد و دشمنی و کینه جویی میدانند. در روایات پیامدهای مراء گوناگون ذکر شده است. مرگ دل، باقی ماندن در نادانی، آزار دیدن از نادان و محرومیت از علم دانشمندان، نابودی اعمال نیک، نابودی پیوندهای دوستی و ایجاد کینه و نفاق از این موارد هستند. در این ایام زیاد میبینیم که دو دوست به خاطر داشتن دو نظر متفاوت از هم ناراحت شدند. عباراتی چون از شما انتظار نداشتم... از شما بعید بود... و امثالهم رو این روزها زیاد میشنویم اون هم به خاطر دنیای آدمهای دیگه... امیرالمؤمنین علی(ع) خطاب به کمیل میفرمایند: ایّاکَ والمِراء فَانَّکَ تُغری بِنَفسِکَ السُّفَهاءَ و تُفسِدُ الاِخاء. از مراء بپرهیز که همانا انسانهای نادان را فریب میدهی و برادران را فاسد میکنی(مستدرک جلد9صفحه77) امروز یک اس ام اس برام اومد که "علی علیه السلام: پیروان دجال در آخرالزمان چنین هستند. بحارالانوار جلد13 صفحه965" در حالیکه جلد13 بحارالانوار 456 صفحه بیشتر نداره. سئوال کردیم از فرستنده که واسه دنیای کی حاضری یک حدیث جعلی رو به امیرالمؤمنین نسبت بدی؟ هنوز منتظر جواب هستم!!! همه از بزرگ و کوچیک موقع شعار خوب شعار میدیم اما وقتی پای قدرت میرسه، نمیدونم چی توی این قدرت هست که حاضریم به معصوم هم دروغ ببندیم، دیگه تعجبی نیست اگه صدا و سیمای ما به مراجع دروغ نسبت بده... امام زمانمون رو بازیچه‌ی سخنرانیها میکنیم و موقع عمل فرسنگها با منششون فاصله داریم. کاش دولتمردان یکبار نامه‌ی امیرالمؤمنین در نهج البلاغه به معاویه را میخواندند که میفرمایند اگر بنابرحیله و نیرنگ و فریب باشد به خدا سوگند که من بهتر از شما به این کار توانا هستم اما... یا علی اللهم عجل لولیک الفرج و العافیة و النصر و اجعلنا من خیر اعوانه و انصاره و شیعته و المستشهدین بین یدیه
پ.ن.1: از سیاست گریزانم چرا که همه، هنگام مبارزه برای قدرت در عمل ماکویالیست هستند حتی اگر بگویند که نیستیم. هنوز هم معتقدم سیاست ما باید عین دیانت ما باشد اما خدا نیاورد آن روزی را که دیانت ما بخواهد کمی شبیه سیاست ما بشود... پ.ن.2: کسانی که ظاهری مذهبی تر دارند کمتر باید دروغ بگویند. پ.ن.3: نوای امروز وبلاگم رو یک سخنرانی انتخاب کردم. ای کاش مسئولین فقط شعار پیروی از امام خمینی(رحمة الله علیه) رو نمیدادند و کمی هم به سیره‌ی ایشون عمل میکردند.
